Zbliża się Boże Narodzenie, czas w którym łatwo zapomnieć o ekologii i ochronie środowiska. Każdy chce mieć pięknie przystrojony dom, idealną choinkę, chce widzieć uśmiech na twarzy bliskich, gdy otwierają kolejne prezenty, siedząc przy suto zastawionym stole podczas wyjątkowej kolacji. Jak się w tym nie zagubić? Gdzie znaleźć miejsce na ekologiczne myślenie? Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku w ramach kampanii edukacyjno-informacyjnej realizowanej pod hasłem „Pomorscy czują klimat” podaje kilka ważnych, świątecznych zasad.
Nie wyobrażamy sobie świąt bez choinki! Ale można ją kupić zgodnie z eko zasadami, wystarczy wybrać naturalną zamiast sztucznej – i pamiętać, by pochodziła z legalnej plantacji! Jeśli będzie ona w donicy wiosną będzie można przesadzić ją do ogrodu lub na działkę, natomiast jeśli nie ma takiej możliwości, to kupione żywe drzewko ulegnie biodegradacji. W przypadku sztucznych drzewek zarówno ich produkcja, jak i utylizacja przyczyniają się do powstawania związków szkodliwych dla środowiska. Jeśli jednak zapadnie decyzja o kupnie sztucznego drzewka, warto wybrać model niezniszczalny, trwały, który będzie można odświeżać i wykorzystywać przed kilka kolejnych lat.
W co ubrać drzewko? Niejednokrotnie na to, co znajduje się na choince ma wpływ zmieniająca się moda – jednego roku taki kolor, następnego zupełnie inny… I tak tworzy się góra śmieci! A gdyby tak zachować się bardziej ekologicznie i podążyć za zupełnie inną modą – na naturalne ozdoby? Wykorzystać to, co daje natura np. orzechy czy znalezione w lesie szyszki, samodzielnie wyprodukować ozdoby np. pierniki. Samo tworzenie dekoracji może być zabawą dla całej rodziny! A przecież o to chodzi w podczas świąt – o wspólne spędzanie czasu.
Trudno zrezygnować ze świątecznych lampek – w końcu to one dają magiczny efekt i poczucie ciepła. Natomiast można pamiętać o tym, by żarówki były energooszczędne lub LEDowe. Pobierają one mniej energii, a świecą dłużej. Nim jednak światełka przyozdobią drzewko, należy sprawdzić czy te ubiegłoroczne działają. Te zużyte i zepsute nie mogą trafić do kosza! Powinny być oddane do elektrośmieci – takie zachowanie przed świętami często jest związane z małą nagrodą – oddając zużyte przedmioty do elektrośmieci można otrzymać choinkę. Lampki na drzewku, choć piękne, nie muszą się świecić cały czas i wychodząc z domu, bądź udając się na nocny odpoczynek należy je wyłączać.
Własnoręcznie można wykonać nie tylko dekoracje, ale również prezenty dla bliskich czy kartki świąteczne. Ręcznie robione podarki będą zawsze nietuzinkowe i bardziej atrakcyjne dla obdarowanego, a do tego z reguły tańsze. Panująca moda na rękodzielnictwo sprzyja prezentom takim jak: ręcznie dziergane swetry czy czapki, domowe kosmetyki czy biżuteria. Można również pokusić się o przywrócenie drugiego życia przedmiotom, które są w domu i z nich stworzyć niebanalny podarunek. Kupując podarki w sklepie warto zwracać uwagę na oznaczenia takie jak np. Fair Trade, co daje gwarancję, że przy powstawaniu danego przedmiotu nie były łamane zasady ekologii czy prawa człowieka.
A opakowanie? Decydując się na kupno papieru najlepiej wybierać ten z recyklingu… ale przecież można wykorzystać, papiery, które już w domu są np. stare kalendarze – w końcu kończący się rok miał na pewno barwne karty. Samodzielnie można wykonać również świąteczne kartki z życzeniami… bądź zakupić te, które są ręcznie robione, na ekologicznym papierze, najlepiej przez lokalnych artystów.
Podczas świątecznych porządków również można pamiętać o ekologii. Silne detergenty można zastąpić sodą, octem, oliwą z oliwek, cytryną i wodą. Ze składników tych można sporządzić preparaty do czyszczenia podłóg, kuchni i łazienki, a nawet dywanów.
By w Wigilię rodzina mogła usiąść do wspólnej kolacji, najpierw należy zrobić zakupy. Co zrobić by były one ekologiczne? Po pierwsze pakować je we własne torby wielorazowego użytku i nie korzystać z jednorazówek. Po drugie idąc na zakupy warto mieć przygotowaną listę potrzebnych produktów – bo to właśnie marnowanie żywności jest największym świątecznym grzechem przeciw ekologii. Każdego roku Polacy marnują 9 mln ton żywności! I suto zastawione świąteczne stoły sprzyjają temu, by znaczne część tego, co się na nich znajduje trafiła potem do kosza. Warto postawić na jakość nie ilość! Skupić się na lokalnych produktach i kupować je od znanych sobie dostawców.
W okresie świątecznym pojemniki na śmieci pękają w szwach. Dlatego szczególną wagę należy przywiązywać do odpadów i ich segregacji. Kupując mniej, decydując się na produkty na wagę, ogranicza się ilość wytwarzanych śmieci.
Te drobne zmiany nawyków sprawią, że świąteczne przygotowania będą bardziej ekologiczne. Czy można zrobić coś więcej? Wystarczy pamiętać, że święta nie muszą być spędzone za stołem, warto się poruszać, wyjść na spacer – wyłączyć telewizor czy choinkę wychodząc z domu i pamiętając o energooszczędności. Samochód niech zostanie w garażu, korzystanie z komunikacji publicznej zawsze jest EKO.
Tekst powstał w ramach trzyletniej (2017-19) kampanii informacyjno-edukacyjnej organizowanej przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku i realizowanej pod hasłem „Pomorscy czują klimat!”. Ma ona uświadomić zarówno mieszkańcom województwa pomorskiego, jak i turystom, wspólną odpowiedzialność za stan środowiska naturalnego i wpłynąć na zmianę postaw społecznych.
Na potrzeby kampanii stworzono animowaną rodzinę Pomorskich, z którą może identyfikować się każdy mieszkaniec województwa i która przez trzy lata będzie uczyła się i starała się zrozumieć, jak żyć ekologicznie. Nauczy się, jak rozsądnie korzystać z kurczących się na świecie zasobów wody i energii, dowie się, jak dbać o jakość powietrza. Zrozumie, że ludzie wytwarzają za dużo odpadów i że odpowiednie postępowanie z nimi pomaga odzyskać znaczną część surowców. A także, że warto troszczyć się o różnorodność biologiczną regionu. Perypetie bohaterów przekazywane są przy pomocy cyklu filmów animowanych.
Poza filmami z rodziną Pomorskich powstała też strona internetowa: www.poczujklimat.pl na której można poczytać o samej kampanii, znaleźć treści poradnikowe, quizy i gry edukacyjne
